De Belgische bouwsector kampt met een structureel personeelstekort. Ondanks de economische uitdagingen blijven minstens 14.000 vacatures openstaan. Detachering is al jaren een onmisbare oplossing: bijna 38.000 gedetacheerde arbeiders, goed voor 19% van het totaal, ondersteunen de sector. Maar het systeem kampt met uitdagingen zoals sociale fraude en misbruik. De Belgische Confederatie Bouw (Embuild) roept daarom op tot betere samenwerking op Europees niveau, met concrete voorstellen om sociale controle te versterken.
Structureel personeelstekort vraagt om creatieve oplossingen
De bouwsector staat onder druk. Hoewel het slecht gaat in delen van de markt, zoals woningbouw en renovatie, blijft de vraag naar arbeidskrachten hoog. Uit onderzoek van Embuild blijkt dat 20% van de bouwbedrijven projecten vertraagt door personeelstekorten. Nog eens 10% moet offertes beperken, wat directe gevolgen heeft voor de inkomsten.
Detachering, waarbij werknemers uit andere EU-landen tijdelijk in België werken, is daarom essentieel. Arbeiders uit landen als Roemenië, Portugal en Oekraïne vinden in België een goed inkomen conform de lokale loonvoorwaarden, terwijl de Belgische sector zo projecten draaiende kan houden.
Sociale fraude en oneerlijke concurrentie aanpakken
Het statuut van gedetacheerde werknemers maakt hen kwetsbaar voor misbruik. Praktijken zoals onderbetaling, te lange werktijden en onveilige arbeidsomstandigheden zorgen niet alleen voor persoonlijke schade, maar ook voor oneerlijke concurrentie. Embuild heeft de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet om sociale fraude te bestrijden. Het vernieuwde Plan voor Eerlijke Concurrentie (PEC) introduceerde de ConstruBadge, een identificatiemiddel dat sociale controle op werven vergemakkelijkt. Hiermee kunnen inspectiediensten nagaan of werknemers voldoen aan de juiste arbeidsvoorwaarden en opleidingen.
Embuild pleit voor Europese Kruispuntbanken
“Sociale fraude raakt niet alleen de gedetacheerde werknemers, maar ook de bonafide bouwbedrijven die lijden onder oneerlijke concurrentie,” zegt Niko Demeester, CEO van Embuild. Hij benadrukt dat de Belgische inspanningen versterkt moeten worden door Europese samenwerking. Embuild roept samen met de Europese bouwfederatie FIEC de nieuwe Europese Commissie op om twee databanken op te richten:
- Europese Kruispuntbank van Sociale Zekerheid
Deze databank moet gegevens bevatten over het arbeidsstatuut, loon en sociale bijdragen van werknemers. - Europese Kruispuntbank van Ondernemingen
Deze databank verzamelt ondernemingsinformatie zoals ondernemingsnummer, rechtsvorm en vestigingseenheden.
“Met deze databanken kunnen inspectiediensten snel en effectief controleren of sociale bijdragen correct worden betaald en of alle voorwaarden voor detachering worden nageleefd,” aldus Demeester.
Stabiele cijfers, blijvende uitdagingen
Het aantal gedetacheerde arbeiders in België is de afgelopen jaren stabiel gebleven. In het tweede kwartaal van 2024 werkten 37.860 gedetacheerde arbeiders in de sector. De meeste gedetacheerde werknemers komen uit:
- Roemenië: 5555
- Portugal: 5463
- Oekraïne: 5311
- Nederland: 5253
- Polen: 4881
Conclusie
Detachering blijft een belangrijke oplossing voor de personeelstekorten in de Belgische bouwsector, maar de strijd tegen sociale fraude vraagt om versterkte samenwerking op Europees niveau. Embuild zal samen met FIEC blijven pleiten voor concrete maatregelen om een eerlijke en transparante arbeidsmarkt te waarborgen.
Jaar | Aantal gedetacheerde arbeiders |
---|---|
Q4 2020 | 38.188 |
Q4 2021 | 38.185 |
Q4 2022 | 38.475 |
Q4 2023 | 37.790 |
Q2 2024 | 37.860 |